Đề xuất 2 phương án tính điểm xét tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025

Theo dự thảo, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến tăng tỷ lệ điểm học bạ trong xét công nhận tốt nghiệp THPT, thay vì chiếm 30% như hiện nay sẽ lên thành 50%.

Trong dự thảo thông tư mới về quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến tăng tỷ lệ điểm học bạ trong xét công nhận tốt nghiệp, thay vì chiếm 30% như hiện nay sẽ lên thành 50%. Không chỉ vậy, kết quả quá trình học tập sẽ được lấy ở cả lớp 10, 11 và 12, thay vì chỉ lớp 12 như trước nay.

Đây chính là điểm mới trong dự thảo xét tốt nghiệp trung học phổ thông, và điểm mới này cũng còn khá nhiều ý kiến băn khoăn về đề xuất này.

Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông các năm qua tiệm cận 100%

Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tỷ lệ đỗ tốt nghiệp thời gian qua, các năm học từ 2020 đến năm 2024, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp như sau:

Năm 2020, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông đạt tỷ lệ 98,34%;

Năm 2021, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông đạt tỷ lệ 98,6%;

Năm 2022, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông đạt tỷ lệ 98,57%;

Năm 2023, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông đạt tỷ lệ 98,88%;

Năm 2024, theo thống kê khoảng 99,4% trong hơn một triệu thí sinh đỗ tốt nghiệp, là tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2015, khi kỳ thi được đổi mới.

Các kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông trước đây tỷ lệ điểm học bạ lớp 12 chiếm tỷ lệ 30%, nhiều ý kiến cho rằng do có tỷ lệ điểm học bạ này nên có tình trạng làm đẹp học bạ, chạy theo thành tích,…

Nhiều lo ngại khi dự kiến tăng tỷ lệ điểm học bạ lên 50% trong xét tốt nghiệp trung học phổ thông

Thứ nhất, dễ dẫn đến tình trạng làm đẹp học bạ từ lớp 10, chạy theo thành tích

Nếu vẫn giữ tỷ lệ điểm học bạ trong xét tốt nghiệp trung học phổ thông 50% ở lớp 10,11,12 thì năm 2025 là năm đầu tiên thi tốt nghiệp trung học phổ thông chương trình mới, có thể không thể làm đẹp học bạ ở lớp 10,11 nhưng nếu đề xuất này được thông qua, các năm sau, tỷ lệ này sẽ có khả năng tăng lên. Vì không ai muốn địa phương mình hoặc trường mình có tỷ lệ xét tốt nghiệp trung học phổ thông thấp hơn.

Thứ hai, tỷ lệ tốt nghiệp dễ đạt 100%

Chỉ với tỷ lệ điểm học bạ 30% ở lớp 12, tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2024 đã đạt hơn 99,4%, nếu tăng tỷ lệ điểm học bạ lên 50% thì tỷ lệ xét tốt nghiệp dễ tăng lên tiệm cận 100% hoặc 100%.

Khi các trường đại học được tự chủ tuyển sinh, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông tỷ lệ đạt 100% thì liệu kỳ thi này nhằm mục đích gì cũng gây nhiều băn khoăn.

Thứ ba, có tỷ lệ điểm học bạ thì chưa biết công thức xét tốt nghiệp ra sao

Học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 đánh giá không còn tỷ lệ điểm trung bình các môn học như trước đây vì vậy điểm học bạ là điểm nào cũng cần được làm rõ,…

Nội dung này được nêu cụ thể trong bài viết “TT 22 không còn quy định điểm trung bình năm, quy chế thi tốt nghiệp cần bổ sung” của tác giả Ánh Dương.

Góp ý, đề xuất về phương án tính điểm xét tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025

Từ những lý do trên, nhằm góp ý về dự thảo kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông mới, người viết có đề xuất phương án thực hiện như sau:

Phương án 1: giữ nguyên tỷ lệ điểm học bạ 30% để xét tốt nghiệp trung học phổ thông, nhưng điểm học bạ của cả 3 năm lớp 10, 11, 12, học sinh thi môn nào thì lấy điểm trung bình môn học đó.

Theo dự thảo, thí sinh thi bắt buộc 2 môn, gồm: Ngữ văn, Toán và 2 môn tự chọn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12, gồm: Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, công nghệ.

Học sinh thi 4 môn, người viết đề xuất công thức tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông như sau:

Điểm xét tốt nghiệp 1 môn = [Điểm thi tốt nghiệp x 70%+ (điểm trung bình học bạ môn đó năm 10,11, 12) x 30%]

Công thức tính điểm tốt nghiệp= (Tổng điểm xét tốt nghiệp 4 môn thi)/4, nếu trên 5,0 thì học sinh đó được xét tốt nghiệp trung học phổ thông

Công thức này vừa khuyến khích học sinh cố gắng trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, vừa khuyến khích học sinh phấn đấu học tốt cả 3 năm

Tuy nhiên, do vẫn còn điểm học bạ nên phương án này vẫn còn lo lắng về việc nâng điểm, lo lắng một số giáo viên lấy cớ để học sinh có điểm học bạ cao để o ép, dạy thêm,...nhiều hơn.

Nên, người viết đề xuất thêm phương án 2 điểm học bạ chiếm 15% để xét tốt nghiệp trung học phổ thông, giảm tỷ lệ điểm học bạ để việc dạy và học thực chất hơn, mang đúng tính chất kỳ thi, có đậu, có trượt, để học sinh cố gắng hơn.

Thực tế, cũng không quá lo lắng về việc học sinh sẽ trượt nhiều vì thực chất theo quy định hiện nay được nêu tại khoản 5 Điều 22 Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT ngày 15/9 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học.

“5. Học sinh học hết chương trình trung học phổ thông, đủ điều kiện theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì được dự thi tốt nghiệp và nếu đạt yêu cầu thì được Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông. Học sinh học hết chương trình trung học phổ thông, đủ điều kiện dự thi theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhưng không dự thi tốt nghiệp hoặc thi tốt nghiệp không đạt yêu cầu thì được hiệu trưởng cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông.”

Theo đó, học sinh học hết chương trình trung học phổ thông đủ điều kiện dự thi theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nhưng không dự thi hoặc thi không đạt yêu cầu thì được hiệu trưởng nhà trường cấp Giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông, giấy này học sinh có thể học một số trường đặc thù, học nghề,…

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

Theo Giáo dục Việt Nam